historia wyrabiającego noże kowala z laponii

Firma Marttiini Oy słynie z wykonywanych po mistrzowsku noży fińskich, a jej korzenie sięgają niemal 90 lat wstecz, do kuźni w Rovaniemi. W ciągu kolejnych dziesięcioleci fabryka noży założona przez Jannego Marttiiniego bardzo się rozwinęła — dziś przedsiębiorstwo to wytwarza 600 tys. noży rocznie. Od 2005 r. ciesząca się znakomitą marką firma Marttiini wchodzi w skład międzynarodowej grupy Rapala VMC.

Stal, brzoza karelska, poroże renifera, skóra. Pierwszą rzeczą, która rzuca się w oczy podczas oglądania finek firmy Marttiini jest ich piękne wzornictwo oraz tradycyjne rzemiosło, jednak podstawowe elementy wzięte pod uwagę przy projektowaniu tych produktów to potrzeby użytkowników, wysoka jakość i północne, arktyczne warunki. Fabryka noży, założona przez J. Marttiiniego w 1928 r., cieszy się nieustająco reputacją producenta wysokiej jakości noży fińskich.

STABILNY, DYNAMICZNY WZROST

W pierwszych dziesięcioleciach Janne Marttiini pracował ciężko, produkując noże dla rynku fińskiego, ale już w latach 1950. ten rzutki handlowiec odbył swoją pierwszą eksportową podróż do USA. Później zarządzanie fabryką przejął syn Jannego, Toivo Marttiini, który skoncentrował się na osobistych kontaktach z klientami i na rynkach eksportowych. Dzięki temu w latach 1960. firma zaczęła z sukcesem eksportować swoje wyroby do USA. W 1967 r. prezydent Finlandii przyznał fabryce noży J. Marttiiniego nagrodę w uznaniu dla jej „wyjątkowo znakomitych osiągnięć w zakresie eksportu”.

Noże do filetowania są w większości eksportowane do USA.

Jesienią 2005 r. Rapala VMC Corporation, międzynarodowa grupa produkująca sprzęt rybacki, kupiła od rodziny Marttiini wszystkie akcje firmy Marttiini Oy. Umowa ta wzmocniła światową pozycję grupy Rapala jako dostawcy noży do filetowania, gdyż klienci cenią sobie wyroby marki Rapala i oczekują od niej większej oferty produktów związanych z rybołówstwem. Firma Marttiini Oy może również korzystać z rozległej sieci dystrybucyjnej grupy Rapala.

PRODUKCJA Z UDZIAŁEM WYDAJNYCH, WYSPECJALIZOWANYCH RZEMIEŚLNIKÓW

Firma Marttiini ma zakłady produkcyjne w Rovaniemi w Finlandii oraz w Pärnu w Estonii. Wszystkie ostrza i uchwyty są wytwarzane w Finlandii, ale obróbka powierzchniowa uchwytów, produkcja pochew i montaż noży mają miejsce w obu fabrykach. W witrynie internetowej firmy pokazano, że istnieją noże do niezliczonych różnych celów, takich jak przygotowywanie żywności, myślistwo i turystyka. „Mamy w produkcji ponad 200 różnych modeli” — powiedział Jari Halme, kierownik ds. produkcji w fabryce w Rovaniemi.

Noże do filetowania są eksportowane w dużych ilościach z Estonii, natomiast fabryka w Finlandii koncentruje na produkcji krótkoseryjnej. „W sumie produkujemy około 600 tys. sztuk noży rocznie. Ponad połowa produktów jest eksportowana, głównie do USA” — dodał Jari Halme. Firma Marttiini posiada fabrykę w Estonii od około 15 lat. Ta mała, lecz wydajna firma zatrudnia 20–25 pracowników zajmujących się obróbką powierzchniową, montażem, pakowaniem i produkcją pochew do noży do filetowania. W obróbce powierzchniowej stosuje się zarówno lakier, jak i wosk. Jakość powierzchni drewna brzozowego używanego do produkcji rękojeści noży jest już tak wysoka, że przed lakierowaniem nie trzeba ich szlifować.

TRWAŁY I PIĘKNY LAKIER DO MALOWANIA POWIERZCHNI RĘKOJEŚCI

Kierownik produkcji w fabryce estońskiej, Andrus Aarla, wyjaśnia, jak wygląda obróbka rękojeści noży: „Uchwyty są dwukrotnie zanurzane w chemoutwardzalnym lakierze TEKNOCOAT 1687-58. Lakier szybko wysycha, tworząc wodoodporną powierzchnię. Aby zagwarantować dobrą izolację, lakieruje się również mocowania ostrzy — lakier chroni też te mocowania przed korozją”.

Środek do obróbki powierzchni musi być ściśle dostosowany do powlekania przez zanurzenie i nie może tworzyć pęcherzyków. „Jesteśmy zadowoleni z obecnego lakieru, ale istnieje też zainteresowanie produktami wodorozcieńczalnymi. Mamy nadzieję, że w przyszłości uda nam się wypróbować do tego celu pewne produkty firmy Teknos” — powiedział Andrus Aarla.

W Pärnu wykonuje się co miesiąc około 30 tys. noży. Stare modele z roku na rok pozostają w produkcji, ale do oferty są co roku wprowadzane nowe produkty. Absolutnym hitem tego roku był nóż zaprojektowany z okazji setnej rocznicy niepodległości Finlandii. W tym roku firma Marttiini będzie świętować 90-lecie swojej działalności. Zarówno w przypadku uroczystych obchodów, jak i na co dzień, nóż firmy Marttiini stanowi doskonałe narzędzie lub znakomity prezent.

MARTTIINI